Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 45: Tefvîz muavini, yaptırdığı tüm icraatları ve infaz ettiği tayin ve velâyeti halifeye arz etmelidir ki böylece salahiyetlerinde halife gibi olmasın. Tefvîz muavini mütalaasını halifeye sunmalı ve halifenin infaz etmesini emrettiklerini infaz etmelidir. 

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 46: Halife, tefvîz muavininin işlerini ve icraatlarını gözden geçirmelidir ki bunlardan doğru ve uygun olanı kabul etsin, hatalı olanı da düzeltsin. Zira ümmetin işlerini yürütme, vekaleten halifeye verilir ve halifenin içtihadına bırakılır. 

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 47: Tefvîz muavini bir işi icra eder ve halife de bu işi tasdik ederse halifenin tasdik ettiği şekilde, eksiksiz ve fazlasız infaz etmelidir. Halife, muavine yaptırdığı işte karşı gelirse bakılır: Eğer itiraz, muavinin usulü veçhiyle yerine getirdiği bir hükümle veya yerine koyduğu bir malla ilgili ise muavinin icrası infaz edilir. Zira aslında bu icra, halifenin bir görüşüdür. Nitekim halife, infaz edilen hükümlerden ve infak edilen mallardan geri dönemez. Eğer muavinin yaptığı iş, bunlar dışında olup bir vali tayin etmek veya bir ordu teçhiz etmek gibi bir iş olursa, halife muavine itiraz edebilir. Bu durumda halifenin görüşü infaz edilir ve muavinin icra ettiği iş ilga edilir. Çünkü halife kendi yaptığı bir fiilden dönme hakkına sahip olduğu gibi, muavininin yaptığı bir fiilden de dönebilir.

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 48: Tefvîz muavini, idarî cihaz dairelerinden herhangi birine tahsis edilmez, bilakis onun denetimi, işrafı geneldir. Zira idarî işleri yapanlar, yöneticiler değil ücretlilerdir. Tefvîz muavini ise yöneticidir. Velâyeti genel olduğundan hiçbir işte ona özel görev verilmez. 

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 49: Halife tenfîz için bir muavin tayin eder. Tenfîz muavininin işi; yönetimden değil idarî işlerdendir. Dairesi de dahilî ve haricî cihetler için halifeden sadır olan hususları infaz eden ve bu cihetlerden gelenleri halifeye ulaştıran bir cihazdır. Aşağıdaki işlerde halifeden aldığını diğerlerine, diğerlerinden aldığını da halifeye ulaştıran, halife ile diğerleri arasında bir vasıtadır:

  • a. Tebaa ile ilişkiler
  • b. Devletlerarası ilişkiler
  • c. Ordu veya askeriye
  • d. Ordudan başka diğer devlet cihazları

 

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 50: Tenfîz muavini, Müslüman ve erkek olmalıdır. Çünkü o, halifenin yakın çevresindendir. 

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 51: Tenfîz muavininin, tefvîz muavini gibi halife ile doğrudan bağlantısı olmalıdır. Tenfîz muavini, muavin sayılır fakat onun muavinliği yönetimde değil tenfîzdedir. 

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 52: Devletin yönettiği beldeler, birimlere ayrılır. Her bir birim “vilayet” olarak adlandırılır. Her vilayet de birimlere ayrılır, her bir birim “âmillik” olarak adlandırılır. Vilayete bakan kişi, “vali” veya “emir” olarak adlandırılır. Âmilliğe bakan kişi ise “âmil” veya “hâkim” olarak adlandırılır. 

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 53: Valiler Halife tarafından, âmiller ise halife tarafından ve kendilerine salahiyet verildiği takdirde valiler tarafından tayin edilirler. Muavinlerdeki şartların vali ve âmillerde de bulunması şarttır. Erkek, hür, Müslüman, bâliğ, âkil, âdil ve tayin edildikleri idarede kifayet ehlinden olmalı, takva ehli ve kuvvetli kimselerden seçilmelidirler. 

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 54: Vali, halifenin naibi olarak, yönetim salahiyetlerine ve vilayetindeki dairelerin idarî işlerini denetim salahiyetlerine sahiptir. Böylece vilayeti içerisinde ordu, kadâ (yargı) ve maliye dışındaki bütün yetkilere sahiptir. O, vilayet ahalisi üzerine emirlik yapar ve vilayetiyle ilgili bütün konulara bakar. Ancak polis, idare bakımından değil, infaz bakımından onun emirliği altındadır.

Alt Kategoriler

Genel Hükümler 1 - 15 Yönetim Nizâm´ı 16 - 23 Ümmet Meclisi 105 - 111 Kadâ - Yargi 75 - 95

İçtimâî Nizâm 112 - 122 İktisadî Nizam123 - 169 Öğretim Siyaseti170 - 180 Dış Siyaset 181 - 191

Halife: 24-41, Tefviz Muâvinleri: 42-48, Tenfîz Muâvinleri: 49-51, Valiler : 52-60, Beyt-ul Mâl [Hazine]: 96-104, Cihad Emiri - Harbiye Dâiresi: 61-69, Dâhili Emniyet Dâiresi, Hâriciye [Dışişleri] Dâiresi, Sanâyi Dâiresi: 70-74