Yazdır
Kategori: Ekonomi Sistemi

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 162: Hayat işleriyle ilgili her türlü ilmi laboratuarlar kurmak tebaanın tüm fertlerinin hakkıdır. Bizzat devletin de böyle laboratuarlar kurması lazımdır.

İlmi laboratuarlar, insanların öğrendiği bir ilim olmanın ötesine geçmez. Allah [Subhânehu ve Te'alâ], ilmi mutlak olarak mubah kılmıştır. Allahuteala, şöyle buyurmuştur:

}اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ{

"Yaratan Rabbinin adıyla oku." [el-Alak 1] Ve şöyle buyurmuştur:

}عَلَّمَ الْإِنْسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ{

"O, insana bilmediği şeyleri öğretti." [el-Alak 5] Yine Nebi [Sallallahu Aleyhi ve Sellem], şöyle buyurmuştur:

»مَنْ يُرِدْ اللَّهُ بِهِ خَيْرًا يُفَقِّهْهُ فِي الدِّينِ«

"Allah, her kimin hakkında hayır dilerse onu dinde fakih kılar." [Muaviye kanalıyla muttefekun aleyh] el-Buhari, kesinlik siygası ile ta'lik olarak şu hadisi rivayet etmiştir:

»وَإِنَّمَا الْعِلْمُ بِالتَّعَلُّمِ«

"İlim, ancak öğrenmekle olur." el-Hafız, el-Feth'te, bu hadisin aynı şekilde merfu hadis olduğunu söylemiştir.

 İşte bu deliller, aslen ilmin mubah olduğuna delalet etmektedir. Zira Allahuteala'nın, [ اْقرَأْ ] "oku" kavli, genel olup her şeyin okunmasını kapsar. Yine,

}عَلَّمَ الْإِنْسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ{

"O, insana bilmediği şeyleri öğretti." kavli genel olup her ilmi kapsar. Yine resulün, [العلم إنما] "İlim ancak…" kavli, elif lam takısı almış cins bir isimdir. Dolayısıyla amm lafızlardandır. İşte tüm bunlar, hem her şeyi öğrenmenin hem de her ilmin mubah olduğuna delalet etmektedir. Zira delillerin genel olması, ilmin mutlak olarak mubah olduğuna delalet etmektedir. Buna göre tebaanın her bir ferdi, herhangi bir ilmi öğrenmeyi ve ilmi bilgilere ve hakikatlere ulaşmak için gerekli araçları edinmeyi talep etme hakkına sahiptir. Dolayısıyla her fert, uygun gördüğü laboratuarı kurabilir ve laboratuar kurmak isteyen bir kimseye yardım edebilir.

 Bu laboratuarlar, birer ferdi mülkiyet olup kamu mülkiyeti veya devlet mülkiyeti değildir. Ancak herhangi gerçek bir kişinin, yani herhangi bir ferdin sahip olduğu gibi devletin de tüzel bir varlık olması vasfıyla bu ferdi mülkiyete sahip olması caizdir. Devletin ona sahip olması, onu bir devlet mülkiyeti haline getirmez. Bilakis ferdi mülkiyet olarak kalmaya devam eder. Ancak devletin mülk edindikleri, ferdi mülkiyet olmakla birlikte onun mülklerinden bir mülk haline gelir. Devlet, laboratuarları kurarken bunu ancak işleri gözetmek ve Allah'ın kendisine vacip kıldığı farzı yerine getirmek bakımıyla yapar. Bu farz ise ilmi laboratuarlar da dahil ilmin icat edilmesidir.