Yazdır
Kategori: Ekonomi Sistemi

Hilafet Devleti, Anayasa, Madde 128: Ferdî Mülkiyet; nispet edildiği kimseye bir şeyden faydalanma ve mukabilinde karşılık alma imkanı veren mal ve menfaat ile takdir edilmiş şeri bir hükümdür.

Bu maddenin delili şudur ki şeri deliller, ferdî mülkiyetin tarifinin Şâri'nin maldan faydalanmaya izin vermesi olduğunu göstermiştir. O halde bu, faydalanmaya ilişkin iznini kapsar. Bu da her faydalanmaya dair bir delilin olmasını gerektirir. Çünkü faydalanmak, kulun bir fiilidir. Dolayısıyla Şâri'nin buna ilişkin bir hitabının olması kaçınılmazdır. Aynı şekilde bizzat mala ilişkin iznini, yani Şari'nin iznini de kapsar. Bu maldan faydalansın mı faydalanmasın mı? Bu ise her mal için bir delili gerektirmez. Bilakis her malda aslolan, Allahuteala'nın şu kavlindeki genel delile binaen malın mülk edinilmesine izin verilmiş olmasıdır:

((وَسَخَّرَ لكمْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأرْضِ جَمِيعًا مِنْهُ))

"Göklerde ve yerde bulunan şeyleri size boyun eğdirdi, hepsi Allah'tandır." [Casiye 13]

Dolayısıyla bir malın mülk edinilmesi yasaklandığında buna ilişkin bir nassın olması kaçınılmazdır. Yani belirli bir şeyden faydalanmanın caiz olması için bu bir fiil olmasından dolayı faydalanmaya ilişkin bir delilin ve bu şeyin mülk edinilmesini yasaklayan bir delilin olmaması kaçınılmazdır. Çünkü insan için her şeyi mubah kılan deliller, onun her şeye sahip olmasını mutlak kılmıştır. Böylece bu iki husustan mülkiyetin tarifinin Şâri'nin maldan faydalanmaya izin vermesi olduğu istinbat edilir. Bu maddedeki mezkur tarife gelince; Şâri'nin maldan faydalanmaya izin vermesi demektir. Mesela ekmeğin mülkiyeti hakkında deriz ki: Ekmek bir maldır ve onun hakkında takdir edilen şeri hüküm Şâri, insana tüketme, faydalanma ve mübadele olarak ondan faydalanmaya izin vermiştir. Bu faydalanmaya ilişkin izin ise mal sahibinin -ki o, iznin kendisine izafe edildiği varlıktır- ekmeğin yenmesine imkan vermesini gerektirdiği gibi satılmasına da imkan vermesini gerektirir. Dolayısıyla mal, yani ekmeğe takdir edilen şeri hüküm, tüketimine ve mübadelesine izin verilmesidir. İşte maddedeki mezkur tarif buradan gelmektedir ki o, Şâri'nin maldan faydalanmaya izin vermesi demektir. İşte bu madde bu esasa binaen konulmuştur.